Mørkaloftet- ein spanande tilfluktsstad.



Mørkaloftet var bak ein glugge i taket på utelemmen. Det var spanande og kanhende ikkje heilt ufarleg å krype dit opp, ettersom du kunne risikere å ramle ned troppa til første etasje. Derfor var det helst Flossvikas svar på Tarzan(les Britt) som klauv dit. Det var spanande der oppe. Halvmørkt, med gamle kledeplagg, bøker og andre ting som ikkje var i dagleg bruk, men for gode til å kasta. Dei  hadde ikkje lagt golv der, så du måtte balansere på tverrsprossene, elles kunne du gå gjennom taket, sa dei vaksne. Eg var vel så lett at det hadde gått greit, men eg passa meg jo, og steig på sprossene.
Skorsteinen gjekk gjennom loftet og ut, og det gjorde det varmt og lunt vinterstid. Av og til hang det fisk til tørk der oppe, eller mor hadde hengt eit par fenalår eller ei spekeskinke der. Eit år hang det ribbe attmed skorsteinen.

(ikkje fullt så mange)
 Mor førde rekneskapen for far, og bilaga skulle oppbevarast i ti år. Dei låg på høgre sida, klede bak skorsteinen, , bøker på venstre side,  og diverse som ikkje var i bruk, men for godt til å kastast, på andre sida.
Etterat eg hadde teke ei oversikt og forsikra meg at alt var der det skulle der oppe, sett på klede og rota litt i gamle bøker , fann eg fram lommelykta, og den spanande boka eg hadde lånt på skulebiblioteket, og så hadde eg ei freda stund der oppe, langt frå mindre sysken og mor, som så altfor ofte hadde eit gjeremål til meg om ho såg meg. Det kunne nok hende eg hadde med meg litt rosiner, eller tok meg eit lite flak frå fenalåret, enno det var strengt forbode!

Saman med Gulliver på reise, eller med Heidi i dei sveitsiske alpar, saman med Lord Fountleroy eller i den Løyndomsfulle hagen gløymde eg meg bort, og høyrde ikkje omverda. Det skulle meir enn roping til for å få meg ut av  fantasien si verd.
Når eg så kom ned att, full av dårleg samvit over å ha lurt meg bort ei rid, og kanhende også  ete forboden tørka  mat,  var eg ekstra snill mot småsysken, eller gjorde plikter utan å mukka. Så letna samvitet, og eg vart meg sjøl att.

Etterkvart fekk me stigetropp opp til lemmen, men når stigen stod der, vart det lettare å sjå at nokon var der, og yngre søsken kunne og klatre i stige. Så  då hadde me heller ekspedisjonar saman, såg på gamle kladdebøker og prøvde klede.

Då eg tok til å bli vaksen, vart loftet invadert av flaggermus. At desse myteomspunne, blodtørstige skapnadene kunne invadere tilfluktsstaden min, og skite han ned, kjendest som eit brotsverk, ei kriminell handling.Eg såg dei føre meg der dei hang, mykje større enn dei i røynda var, klar til å bite kvar som stakk hovudet opp luka. Sjøl lenge etter foreldra mine hadde tetta inngangane og fått ut ekskrementa, sat  kjensla av svik att. Barndommens magiske mørkeloft  var borte for all tid.

Kommentarer

Legg inn en kommentar

Populære innlegg fra denne bloggen

På gamle stigar- i Husdalen.

Bilde
Då Sigmund Husdal kom inn i livet til mor i 1961, og eg og syskena mine samstundes fekk ny stefar, så hende det mykje nytt. Eg overnatta i år i Husdalen for fyrste gong på mange år, og då kom tankane om korleis det var då me starta å reise dit. Husdalen er ein avsidesliggjande gard ein times gange frå Bjørsvik. Du reiste dit, anten med rutebåten eller vart køyrt,  og gjekk så ei ganske bratt stigning opp til Husdalsvatnet, der du anten kunne ro over, eller gå den bratte og til dels glatte stigen opp til Grautevika, der det var kjerreveg resten av vegen. Me ungane lærde snart snarvegane, der du kunne korta inn turen med opptil 10 minuttar. Det du måtte ha med deg, bar du på ryggen og i hendene, så vi måtte ha eit par kvilepausar uansett. Vel oppkomen var det tre hus, der bestemor og bestefar budde i det eine,  Ivar og Olaug budde i det andre saman med ungane sine, og Sigmund hadde kjøpt det nedste huset, og hadde det som ei familiehytte, der også søskena hans kunne vera på vi
Les mer

Fløksand husmorskule

Bilde
Litt frå 60-talet.  Då eg var ferdig med gymnaset i -64, meinte mor at eg måtte kunna koka poteter. Det kunne eg, men forat utdanninga mi skulle vera perfekt, så måtte eg ha eit halvår på husmorskule. Denne skulen var og god å ha både om ein skulle søkje sykepleie eller bli hustellærar. Så eg søkte opptak ved Fløksand husmorskule våren 1965, og kom inn. Skulen var då vel etablert, opna 1909, og nyrestaurert i 1954. Mange kjende personlegheiter har gått her, og eg lærde seinare at Ingrid Espelid Hovig var elev her i 1943, då det ikkje var elektrisitet, og alt måtte kokast på ved og kol i kjellaren. Ho kom tilbake som lærar i 1954, til ein  skule som var i topp stand .  ( Ingrid Espelid Hovig og Olga Leiknes Hopsdal møtes etter 61 år. Dei var kullingar i 1943) Vi fekk ei liste så langt som eit vondt år med alt ein skulle ha med, så mor var engasjert i vekesvis med å sy. Det var sengetøy og håndklær, arbeidsklede, forkle, hette, høvelege sko, og mykje meir som eg ikkje hugsa. Al
Les mer

Hermetisering av middag og frukt, og søndagsdessertar

Bilde
. I dag har vi fryseboksar, og vi kjøper ferskt det meste av året. Vi har det lettvint, og gløymer at for eit par generasjonar sidan var matlaging og husstell  fulltids- jobb. Eg hugsar at mor hermetiserte kjøttkaker med brun saus  og kottelettar. Det var same omstendelege prossessen, med vasking og sterilisering av Norgesglas, koking og steiking av kjøtet som skulle hermetiserast.  Det vart lagt koheit på glasa, og fyllt heilt fullt, og så vart lokket skrudd på. Glasa vart sett i kjellaren, og teke opp til sundagsmiddag  ut over hausten og vinteren. Det kunne vera ein sjangse at maten vart bederva, så ein måtte lukte på, før ein varma det opp. Ellers hermetiserte mor frukt kvar haust. Også der var det vasking og sterilisering av glas, som var oppevart i varm steikeomn til ein skulle bruka dei. Pærer vart skrella og koka i sukkerlake til dei vart møre, og lagt på glas. Ein hella den kokande sukkerlaken over, så glaset vart heilt fullt, og la glaslokket med gummiring på, og skr
Les mer